انسان از آغاز تا انجام

فهرست مطالب

مقدمه

رساله انسان قبل از دنیا «اولین رساله از کتاب انسان»

فصل ۱: انسان در عوالم سه گانه وجود: ماده، مثال، عقل

فصل ۲: اثبات عالم امر

تدریجی بودن عالم خلق و دفعی بدن عالم امر

متفرع بودن عالم خلق بر عالم امر

معنای تدبیر در عالم امر

در مراتب امر

طهارت و قدس موجودات عالم امر

اثبات طهارت و قدس موجودات عالم امر به طریقی دیگر

اشاره مجدد به خصوصیات عالم امر

رو از عالم امر است

در اتحاد روح با بدن

اولین امتیاز میان روح و ملائکه

در بیان سعادت و شقاوت

امتیاز دوم میان ملائکه و رو ح

در بیان تعداد ارواح و مراتب آن

روح ایمان

روح قدس

سیطره روح بر ملائکه

روایات ارواح پنج گانه

امتیاز سوم ملائکه از روح

خاتمه: در بعضی از مباحث مربوط به تحقیقات گذشته

در گفت و گوی ملائکه در خلافت انسان

در بیان اسماء

در بیان امر مکتوم

در معنای عصیان آدم

در کیفیت هبوط

در معنای عرض امانت بر انسان

 

رساله انسان در دنیا

«دومین رساله از کتاب انسان»

فصل ۱: معانی حقیقی و معانی اعتباری

معانی اعتباری از معانی حقیقی گرفته می شود

تعریف نظام جزئی و نظام کلی

در کیفیت لحوق عوارض به ذات

اعتبار باید و وجوب

اشاره مختصر به منشأ بعضی اعتبارات دیگر

فصل ۲: اشاره اجمالی به هدایت عمومی

رجوع انسان به اسفل سافلین: دنیا

لهو و لعب بودن حیات دنیوی

زینت بودن امور دنیا

احتمالی دیگر در معنای آیه

کلامی از امیرالمومنین علیه السلام در نهج البلاغه

 

رساله انسان بعد از دنیا

«سومین رساله از کتاب انسان»

اشاره به موضوع و روش بحث

فصل ۱: «موت» ون «اجل»

مرگ انعدام نیست بلکه انتقالی است از دنیایی به دنیای دیگر

آنچه با موت منتقل می شود، همانا روح است

توفی کننده، خدا یا ملک الموت و یا دستیاران او هستند

با موت، حقیقت امر بر انسان آشکار می گردد

بشارت سعادت و شقاوت بعد از موت

ولایت و بشارت سعادت در دنیا

روایات مربوط به موت

فصل ۲: برزخ

تجسم عمل

از «متوسطین» مواخذه به عمل نمی آید

تجسم ارواح در برزخ

دیدار مردگان با خانواده هاشان

مصاحبت شیطان با دوستانش در قبر

فصل سوم: نفخ صور

کسانی که از حکم نفخ صور، استثنا شده اند

معنای این که قیامت بعد از دنیاست

آیاتی که بر احوال قیامت دلالت می کند

فصل ۴: صفات روز قیامت

بطلان اسباب در روز قیامت

برطرف شدن حجاب ها و آشکار گشتن پنهان ها در روز قیامت

«قیامت» محیط است بر دنیا و برزخ

ظهور خداوند سبحان در آن روز

برطرف شدن ظلمت در روز قیامت

فصل ۵: برانگیخته شدن انسان برای قضاوت قاطعانه

سیر ارواح به سوی پروردگار

فصل ۶: صراط

فصل ۷: میزان

فصل ۸: نامه اعمال

نامه اعمال متضمن خود اعمال و حقایق آنها است

ضبط آثار و نتایج اعمال

دریافت سعادت مندانه یا شقاوت مندانه نامه اعمال

خلاصه کلام در تفسیر «یمین» و «شمال»

امام حق محیط بر همه است

استثنای مخلصین از ایتاء کتاب

فرق بین «کتاب» و «طائر»

فصل ۹: شهدا در روز رستاخیز

حقیقت شهادت

عرضه اعمال بر پیامبر و اولیای خاص

گروه های مختلف شهدا، انبیا و صالحین شاهدند

رسول الله صلی الله علیه و آله شاهد شاهدان است

گروه دیگر از شهدا: ملائکه

اعضا و جوارح انسان شاهدند

کمالات مربوط به وسائط، عین کمالات حق است

سریان حیات در همه موجودات

ذکر پاره ای از روایات در شهادت اعضا

شهادت زمان ها و مکان ها

برهانی در مورد شهادت شاهدان

فصل 10: در حساب

معنای حساب در عالم واقع

مقایسه ای بین حساب و رزق

در معنای صعوبت و سهولت حساب

رابطه سوال و حساب

در عمومیت سوال و حساب

فصل 11: در جزا

رابطه فعل و جزا

پاداش مومنان و جزای کافران

حشر انسان با عمل خویش

فصل 12: در شفاعت

شفاعت و طهارت ذاتی شافع

شفاعت و مرضی بودن مشفوع

بیان حقیقت شفاعت

ارتباط شفاعت و اذن

رسول الله صلی الله علیه و آله شافع شافعان

رسول الله صلی الله علیه و آله و مقام محمود

شفاعت رسول الله صلی الله علیه و آله در روایات

در بیان شفاعت کنندگان (شافعین)

شفاعت ملائکه

شفاعت مومنین

شفاعت قرآن، امانت و رحم

شفاعت اعمال صالح

فصل 13: در اعراف

در معنای حجاب

اختلاف سعادتمندان و شقاوتمندان در دید است

اصحاب اعراف بر بهشت و دوزخ مسلطند

اشاره به اصحاب اعراف در بعضی آیات دیگر

روایات مربوط به اعراف

اشاره به استفاده موقف اعراف از برهان

فصل 14: در بهشت

رابطه بین زمین و بهشت

زدودن هرگونه کدورت از بهشتیان

نفی هرگونه خوف و حزن از بهشتیان

مقامی والاتر برای بهشتیان

نکته ای دیگر در آیه شریفه

نکاتی ارزشمند پیرامون رحمت الهی

فصل 15: در دوزخ

نکته ای در رحمت واسعه

ارتباط دوزخ و حیات دنیوی

فصل 16: در عمومیت معاد

حشر حیوانات و موجودات زنده

آیات مشعر به رستاخیز موجودات غیر ذی روح

ملازمه بین رستاخیز و حیات و علم

اشاره به رستاخیز موجوداتی که وراء آسمان ها و زمینند

رستاخیز ملَخصون

خاتمه

تعلیقات و توضیحات مترجم

نمایه