طرحی دیگر

طرحی دیگر...❊

بسم الله الرحمن الرحیم

منذ مطلع الستینات بدأت ظاهرة انشاء الجمعیات و المراکز الاسلامیة (الشیعیة) فی العاصمة البریطانیة حیث اعداد المسلمین فی الازدیاد المضطرد لعدة اسباب:

(1) تکاثر اعداد الطلاب الوافدین من البلدان الاسلامیة للالتحاق بالجامعات و المعاهد البریطانیة بعد أن أدرکت البلدان مدی التخلف العلمی الذی اصابها حتی ذلک الوقت.

(2) ازدیاد اعداد السیاح المسلمین الذین اصبحت بریطانیا احدی اهم المطایف لهم، بالاضافة للعلاقات السیاسیة التی کانت تربطها بالدول الاسلامیة.

(3) قدوم اعداد کبیرة من المرضی للاستشفاء فی المراکز الطبیة البریطانیة حیث لم تکن العنایة الصحیة فی البلدان الاسلامیة کافیة من حیث الامکانات و الخبرات و القدورات.

(4) قدوم رؤوس الاموال النفطیۀ بکمیاتها الکبیرة بعد عقود من اکتشاف النفط و بعد أن بدأ رجال الاموال یفکرون فی استثمار ما لدیهم منها فی بلدان أکثر استقرارا، و بهذا اصبحت بریطانیا، محطة للکثیر من رجال الاعمال و ذویهم.

هذه العوامل بالاضافة لعوامل اخری عدیدة جعلت الجالیة الاسلامیة فی بریطانیا، و خاصة فی العاصمة، تتمدد بشکل ملحوظ. و من الطبیعی أن یصاحب هذا التمدد ازدیاد عدد المراکز الاسلامیة مثل المساجد و الحسینیات. و بالفعل بدأت هذه المراکز فی التعدد بشکل مضطرد خلال ربع القرن الماضی. و بحلول النصف الثانی من الثمانینات اصبح فی لندن ما یربو علی عشرة مراکز الاسلامیة (شیعیة) بالاضافة لعشرات الجمعیات و المؤسسات الاخری التی قد لاتکون لها مراکز فعلیة.

و لکن الملاحظ أن هذه المراکز کانت بشکل عام ذات طابع محدود من حیث شمولها الاجتماعی أو الفکری، و لم یکن‌ای منها ذا طابع یؤهله لأن یصبح مرکزا لکل المسلمین (الشیعة) للأسباب التالیة:

(1) کان عدد کبیر منها کنائس مغلقة اشتریت و حوّلت الی مراکز اسلامیة. و هذا یجعلها محددة من حیث الشکل و فن البناء غیر مؤهلة لأن تصبح مؤسسة مرکزیة ذات طابع متمیز کما هو الحال مع الجامع المرکزی فی ریجنت بارک أو المرکز الاسماعیلی فی کینسنجتون.

(2) فی الاعم الاغلب تتمیز هذه المراکز بصغر الحجم نسبیا فلاتکفی لأن تکون مراکز یؤمها الآلاف من المسلمین فی المناسبات العامة، کصلاة الجمعة و الاعیاد و المناسبات الاسلامیة الاخری.

(3) یقع اکثر هذه المراکز فی مناطق بعیدة عن قلب العاصمة مما یجعلها غیر صالحة لأن یصبح ‌ای منها جامعا مرکزیا للجمیع.

(4) عند ما اشتریت هذه المراکز، کان کل منها تابعا لمجموعة من المسلمین ذات طابع معین من حیث اللغة و الجنس و اللون،‌ ای أن معظمها کان یتمیز بطابع اجتماعی للفئة التی قامت بشرائه. و لیس بالامکان أن تتغیر تلک الصبغة لیصبح الطابع العام شاملاً لکل الفئات.

کما آن هناک ضرورات و احتیاجات اخری لابد من توفیرها للمسلمین (الشیعة) هی فی الغالب أکبر من أن تستطیع قدرات هذه المراکز المحدودة توفیرها. من هنا فقد تولدت لدینا قناعة کاملة بتأسیس مرکز اسلامی (شیعی) فی لندن یتمیز بما یلی:

(1) مرکزیة الموقع: ‌ای أن یکون موقعه الجغرافی فی قلب لندن و قریبا من المواصلات العامة بحیث یکون فی موقع وسط لکل اطراف لندن.

(2) شمولیة الطابع: بمعنی أنه غیرمطبوع بطابع فئة من الناس، فهو اسلامی عام یجد فیه کل مسلم ملجأ یتوجه الیه فی وقت فراغه أو عند حاجته.

(3) سعة المساحة: نظرا للأعداد الکبیرة المتوقع قدومها للمرکز فی المناسبات المختلفة فلابد أن یکون حجم المرکز کافیا لذلک سواء من حیث المکان أو الخدمات المطلوبة.

(4) تعدد الخدمات: المسلمون القاطنون فی بریطانیا أو القادمون الیها لایحتاجون لمکان تجمع فی المناسبات العامة فحسب، بل هناک متطلبات ثقافیة و اجتماعیة اخری کعقد القران و تغسیل الموتی، و مساعدة المحتاجین فلابد من أن یکون المرکز المطلوب محتویاً علی ذلک ما أمکن.

(5) تمثیل المسلمین: یفتقر المسلمون فی بریطانیا الی من یمثلهم أمام المؤسسات الرسمیة البریطانیة رغم کثرة أعدادهم، فهم یتعرضون لاعتداءات متکررة سواء علی صعید العقیدة و الفکر، ‌ام علی صعید الحقوق التی یجب أن تکون مکفولة لهم.

و بعد سنوات من البحث فی هذا الموضوع و تبادل الآراء مع الشخصیات الاسلامیة العدیدة، و دراسة کل ما سبق، فقد استقر الرأی علی ان یتم البدء فی المشروع و بشکل جدی بعد أن توفر جزء کبیر من الامکانات المادیة المطلوبة و من مصادر متعددة من أهل الخیر و المحسنین، و کذلک من الحقوق الشرعیة بعد الحصول علی الاذن اللازم لاستعمالها من مصادر القرار الدینی.

أما الاقسام المتعددة التی تحتوی علیها خطة البناء فهی کالتالی:

1) مسجد ذو مساحة کبیرة یتسع لقرابة ألف شخص و یتمیز بالزخرفة الاسلامیة التی تمزج بین القدیم و الحدیث دون أن یکون فی ذلک افراط فی التکالیف أو تفریط فی الاصالة الغنیة الاسلامیة.

2) قاعات للمحاضرات و الندوات الفکریة و الثقافیة تتسع لبعض مئات من الناس و تتمیز بسعتها و جمالها و حسن تکییفها و تأثیثها بکافة الوسائل المرئیة و المسموعة بحیث یمکن استعمالها لکافة الاغراض.

3) مکتبة کبیرة، و هی من سمات المرکز الاسلامیة الاساسیة، حیث من المقرر أن تشتمل هذه المکتبة علی مراجع اسلامیة کثیرة و ترکز علی حفظ المخطوطات ما امکنها ذلک، و تحتفظ کذلک بعجل شامل للمخطوطات المحفوظة فی المکتبات العالمیة مثل المکتبة البریطانیة التابعة للمتحف البریطانی و مکتبة جامعة اکسفورد و مکتبة الکونجرس و مکتبة الفاتیکان و مکتبات جامعات الدول الاسلامیة العریقة، مثل القاهرة و طهران و غیرها.

(4) غرف للبحوث و الدراسات تساعد الباحثین فی التراث الاسلامی علی الاستفادة الکاملة من المکتبة و تهیئ مناخا عاما مناسبا للبحث و التنقیب.

(5) مکتبة تجاریة توفر الکتاب الاسلامی و تجعله فی متناول الید و ذلک بالتعاون مع المکتبات الاسلامیة الموجودة فی اسواق لندن. و کذلک توفیر أشرطة الکاسیت و الاقلام المسجلة علی اشرطة الفیدیو التی تتناول المحاضرات القیمة أو الاحداث ذات الاهمیة.

(6) غرف عدیدة للاستعمال کصفوف لتعلیم الاطفال تعلیما اسلامیا فی أیام العطل الرسمیة.

(7) بضع شقق و غرف سکنیة لامام الجامع و مدیره و بعض موظفیه و توفیر مناخ عائلی مناسب و خدمات مستمرة طوال الیوم للزوار و المریدین.

(8) مغتسل للموتی مجهز بکافة مستلزمات التغسیل و التکفین.

تسجیل المرکز رسمیا:

سوف یتم تسجیل المرکز رسمیا قریبا انشاءالله کمکان للعبادة Place of Worship و مؤسسه خیریة (charity). کما سیکون هنا، مجلس أمناء یضم أفرادا یتراوح عددهم بین 5 ـ 12 شخصاً من عدد من البلدان الاسلامیة و سیتم اختیارهم بالاتفاق بین کل الاطراف المعنیّة. و هذا المجلس هو المسؤول رسمیا عن ادارة المرکز أمام السلطات البریطانیة و هو الذی یعهد الیه وضع السیاسات العامة علی اساس دستور مجلس الامناء و هو المسؤول کذلک عن اعداد المیزانیة السنویة و اعداد الحسابات السنویة. (و کل ذلک مشروح بالتفصیل فی دستور مجلس الامناء Trust Deeds).

ادارة المرکز: یقوم مجلس الامناء بتعیین ادارة للمرکز تتکون مما یلی:

(1) امام و عالم دین متفقه یقوم بأداء صلاة الجماعة الیومیة و صلاة الجمعة و الاعیاد و صلاة الآیات و یکون قادرا علی الاجابة علی اسئلة المؤمنین المتعلقة بشؤون دینهم و حیاتهم.

(2) مدیر عام للمرکز یقوم بمهمة توفیر ادارة کفؤة تتسم بالتخطیط و التنفیذ اللازمین.

(3) موظفون یتم توظیفهم حسب الحاجة لاعمال السکرتاریة و الصیانة و ادارة بعض الاقسام.

(4) قسم علاقات عامة مهمته اقامة شبکة اتصالات مع الجالیة الاسلامیة لیس فی بریطانیا فحسب، بل فی العالم کلّه، لکی یبقی المرکز علی اتصال دائم محلیا و دولیا.

بسمه تعالی

حضور محترم جناب آقای دکتر ولایتی

وزیر امور خارجه

موضوع: مرکز اسلامی لندن

با سلام؛

عطف به نامه مورخ 24/4/64 اینجانب به حضرت امام و موافقت معظم له در مورد ساختن یک مرکز اسلامی در محل مخروبه ملکی وزارت امور خارجه در لندن و موافقت جنابعالی با آن، هدف اصلی و نتیجه بررسی و اقدامات، فهرست‌وار جهت هرگونه تصمیم‌گیری نهایی، به اطلاع می‌رسد:

1ـ با توجه به سکونت نیم میلیون مسلمان در لندن و نیاز شدید و مبرم آنها به یک مرکز اسلامی فعال غیروابسته به دولت‌های ارتجاعی، پیشنهاد شد که به ساختن یک مرکز اسلامی، بدون استفاده از بودجه دولتی اقدام شود.

2ـ این پروژه، شامل یک مرکز اسلامی در قلب لندن، با طرح‌های زیر خواهد برد:

مرکز تحقیقات اسلامی، کتابخانه مرجع، برای محققین مسلمان و مستشرقین، مرکز اسناد برای کمک به محققین کشورهای اسلامی در دست یافتن به اسناد موجود در بلاد غرب، تشکیل سمینارهای علمی، اجتماعی، سیاسی و... در طول سال و به تناسب ایام و حساسیت امور... ایجاد یک مرکز نشر، تأسیس چاپخانه‌ای مدرن، ارائه کتب اسلامی جهان اسلام برای فروش...

بخش فرهنگی شامل: مرکز آموزش کودکان مسلمان مقیم لندن، تشکیل کلاس قرآن برای عموم، کلاس آموزش زبان انگلیسی، عربی، فارسی برای جوانان مسلمان، با اشراف مرکز اسلامی نه میسیونرهای مسیحی... تشکیل یک سالن مطالعه برای عموم.

رسیدگی به امور ازدواج، طلاق، مراسم تولد اولاد و مرگ مسلمانان، صندوق جمع‌آوری اعانات، خمس، زکات، نظریه و تبرعات برای امور خیریه و کارهای دیگر.

تشکیل نمایشگاه‌ها، به مناسبت ایام و حوادث.

تلاش برای احقاق حقوق مسلمانان انگلیس ـ بالغ بر دو میلیون نفر ـ که تاکنون نتوانسته‌اند حتی یک نماینده در مجلس داشته باشند.

پروژه تکمیلی:

اقامه نماز جمعه در قلب لندن ـ علاوه بر مسجد غرب و شرق لندن ـ یک ضرورت است. مرکز و سالن اجتماعات مذهبی یک ضرورت دیگر...

خوشبختانه در کنار محل ملکی موجود ـ و کاملاً متصل به آن ـ کلیسایی وجود دارد که سه هزار متر مربع مساحت دارد و «بانی» حاضر است آن را هم خود خریداری کند و به شکل مسجد درآورد که تکمیل کننده پروژه اسلامی ما خواهد بود.

برای پروژه اول ـ مرکز اسلامی و 32 آپارتمانی که طبق قانون دولت انگلیس باید در قسمت اصلی متصل به خیابان عمده، ساخته شود، جمعاً طبق برآورد سفارت تا دو سال پیش 12 میلیون پوند، هزینه لازم بود که به علت تأخیرهای مکرر و تورم، هم اکنون 15% به آن افزوده شده است...

در سفر اخیر «بانیان خیر» آمادگی خود را برای آغاز کار اعلام کرده‌اند، هرگونه تأخیری موجب از دست رفتن فرصت‌ها خواهد شد.

پروژه در مجموع یک پروژه فرهنگی ـ اسلامی، برای صدور واقعی ارزش‌های انقلاب اسلامی است. مالکیت جمهوری اسلامی بر ملک خود، همچنان محفوظ خواهد ماند و آپارتمان‌ها هم می‌تواند به کارمندان نظام اسلامی در لندن، اجاره داده شود که خود موجب حفظ زندگی اسلامی آنها دریک مجتمع مسکونی و نوعی کمک به آنها ـ از لحاظ تناسب حقوق و اجاره ـ خواهد شد.

با وجود موافقت کتبی حضرت امام و جنابعالی، انتظار موافقت آقای نخست وزیر را دارد تا به یاری حق، پس از ثبت مؤسسه‌ای خیریه در لندن ـ برای فرار از مالیات‌های سنگین ـ و تعیین هیئت مدیره، برنامه اصلی آغاز شود ـ.

با احترام

سید هادی خسروشاهی

قم ـ 18/2/66

یادداشت: شروع موضوع پروژه به انگلیسی ضمیمه است.

* * *

شماره: 1179/ 100

تاریخ: 4/11/65

بسمه تعالی

وزیر امور خارجه

حجت‌الاسلام سید هادی خسروشاهی

با سلام. عطف به نامه مورخ 24/4/64 جنابعالی به حضرت امام در مورد ساختن یک مرکز اسلامی در محل ملکی وزارت امور خارجه در لندن، و موافقت معظم له با این امر در ذیل همان نامه و با توجه به موافقت کتبی ما در همان تاریخ و دستور اقدام مقتضی به معاونت مالی ـ اداری، بدینوسیله به جنابعالی مأموریت داده می‌شود که برای پی‌گیری جدی و قطعی موضوع و آغاز یا بررسی مقدمات امر و چگونگی تهیه هزینه آن اقدام و نتیجه را متعاقباً به اطلاع وزارت امور خارجه برسانید.

مشروط بر اینکه از مالکیت وزارت امور خارجه خارج نشود. لطفاً هماهنگی‌های لازم را با معاونت محترم اداری و مالی به عمل آورید.

علی اکبر ولایتی ـ وزیر امور خارجه

* * *

جمهوری اسلامی ایران

وزارت امور خارجه

شماره: 682 ـ 120

تاریخ: 27/2/69

بسمه تعالی

حضور محترم جناب آقای دکتر ولایتی

«وزیر محترم امور خارجه جمهوری اسلامی ایران

با سلام، محترماً به اطلاع می‌رساند: در رابطه با ایجاد مرکز فرهنگی اسلامی در زمین ملکی وزارت امور خارجه که قبلاً مورد موافقت کتبی حضرت امام قدس سره قرار گرفته و سپس مقام معظم رهبری آیت‌الله خامنه‌ای و مقام محترم ریاست جمهوری اخیراً به طور شفاهی موافقت خود را با این موضوع به اینجانب اعلام فرموده‌اند.

جناب حجت‌الاسلام و المسلمین آقای هاشمی رفسنجانی ریاست جمهوری محترم، در دیدار اخیر ـ در آخرین روز ماه مبارک رمضان ـ موافقت فرمودند که هزینه ارزی آن را در بودجه وزارت امور خارجه تصویب فرمایند. البته تأمین هزینه ریالی آن که بالغ بر یک میلیارد ریال خواهد بود، همچنین به عهده ما است و انشاءالله به تدریج تأمین و به وزارت متبوع پرداخت خواهد شد.

مدت کار ساختمان، سه سال پیش‌بینی شده که سالانه چهار میلیون پوند هزینه خواهد داشت و کلیه امور آن زیر نظر مستقیم وزیر امور خارجه و معاونت مالی و اداری وزارت امور خارجه خواهد بود.

مقام محترم ریاست جمهوری دوبار تأکید کردند که برای تصویب بودجه ارزی آن، حتماً با ایشان ملاقات نمایند. انتظار دارد که برای جلوگیری از به حراج گذاشته شدن ملک وزارت امور خارجه، اقدام لازم و سریع به عمل آید. چون از لحاظ قانون شهرداری انگلیس، ملک مخروبه را پس از چند سال، شهرداری می‌تواند به حراج بگذارد و بفروشد و اکنون ما در آخرین فرصت‌ها قرار داریم.

با احترام

سید هادی خسروشاهی

* * *

هو الحق

حضور محترم جناب آقای دکتر ولایتی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران

بعد التحیة و السلام؛ محترماً اشعار می‌دارد: پیرو مذاکرات قبلی و موافقت مقام معظم رهبری و ریاست جمهوری محترم و جنابعالی، در رابطه با ایجاد مرکز فرهنگی اسلامی در زمین ملکی وزارت امور خارجه در لندن، برای تهیه مقدمات و تأمین هزینه ریالی ساختمان آن که بالغ بر صد میلیون تومان خواهد بود، و همچنین برای تهیه طرح برنامه برای اداره آن، افراد زیر به عنوان هیئت امنا در ایران معرفی می‌شوند که انتظار دارد موافقت خود را کتباً اعلام فرمایید:

1ـ آیت‌الله آقای حاج آقا مهدی حائری تهرانی

2ـ آقای حاج سید مهدی موسوی آل طعمه

3ـ آقای حاج حسن پرویزیان

4ـ آقای حاج خلیل شالچیان

5ـ سید هادی خسروشاهی.

نتایج کار و اقدامات هیئت فوق، مرتباً گزارش خواهد شد.

25/2/69

سید هادی خسروشاهی

بسمه تعالی

موافقت می‌شود

دکتر ولایتی

25/2/69

[کپی از چک یکصد میلیون ریالی]

* * *

بسمه تعالی

11/1/1371

حضور با سعادت جناب مستطاب آقای دکتر ولایتی

وزیر محترم امور خارجه دام عزه العالی

پس از اهداء سلام و تحقیات وافره سلامتی و مزید توفیقات جنابعالی را در خدمت به عزت و سربلندی جمهوری اسلامی مسئلت دارم.

ضمناً به استحضار عالی می‌رسانم همانطوری که مسبوقید برای تأسیس یک مرکز فرهنگی و اسلامی در ملک وزارتی در لندن که شایستگی حفظ آبروی جمهوری اسلامی را داشته باشد برای تبلیغات اسلامی و خدمات فرهنگی با پیشنهاد حضرت حجت‌الاسلام آقای سید هادی خسروشاهی که ضرورت آن را احساس می‌نمودند با موافقت حضرت امام خمینی راحل قدس سره و حضرتعالی با علاقه خاصی که می‌دانستم به تأسیس اینگونه مؤسسات دارید، جلساتی پی در پی با حضور دوستان علاقمند از جمله آقایان حاج آقا موسوی آل طعمه و حاج حسن آقا پرویزیان تشکیل و برای اقدام چنین امر مهمی هیئت امنائی تشکیل و مورد تائید جنابعالی قرار گرفت (نامه تائیدیه ضمیمه است) و در تاریخ 24/7/1369 مبلغ یکصد میلیون ریال طی چک شماره 521301 عهده بانک صادرات شعبه 1330 خیابان شریعتی به عنوان پیش پرداخت هزینه‌های ریالی به صندوق وزارت امورخارجه تحویل گردید که متأسفانه از آن تاریخ به بعد در عمل هیچ نوع اقدامی صورت نگرفته و حتی دعوتی از هیئت امناء به عمل نیامده و جناب آقای خسروشاهی که واسطه خیر در این امر مبارک بود گویا به علت کسالت آمادگی پی‌گیری را ندارند.

اکنون اگر چنانچه از تأسیس مرکز فرهنگی به وسیله هیئت امناء انتخاب شده انصراف به عمل آمده، انتظار دارد که وجوهات پرداخت شده آنان را به حساب جاری شماره 2000 بانک صادرات فوق الذکر مسترد و در صورت علاقه به ایجاد این مرکز از هیئت امناء مذکور، برای همکاری دعوت به عمل آورند.

توضیح اینکه حجت‌الاسلام آقای خسروشاهی که خود و اخوی ایشان مبلغ سه میلیون تومان از وجوهات پرداخته‌اند، اظهار نمودند که اگر وجه مزبور زیر نظر مستقیم شخص جنابعالی در مصارفی که وجوهات شرعیه مصرف می‌شود هزینه گردد مانعی نخواهد داشت.

و السلام علیکم و رحمت الله و برکاته

مهدی حائری تهرانی