نوشتۀ باقر صالحی
ترجمۀ میثم صفری
رسانه‌های ایران، از وفات دیپلمات‌ایرانی، سیدهادی خسروشاهی، خبر دادند. آن مرحوم، علاوه بر مسئولیت‌های دیپلماتیک، روحانی و پژوهشگر اسلامی برجسته‌ای بود. این دانشمندِ مذهبی و سیاستمدار پیشکسوت ایرانی در سال 1938م. در شهر تبریز از توابع ایران به‌دنیا آمد. وی در محضر پدر خویش، مرحوم سیدمرتضی خسروشاهی، از روحانیون دانشمند تبریز، تلمذ کرده بود. سیدهادی از مبارزین با حکومت شاهنشاهی محمدرضا پهلوی، شاه مخلوع ایران، بود. پس از پیروزی انقلاب به‌عنوان سفیر این کشور در واتیکانِ ایتالیا منصوب شد.
او در رُم، مرکز فرهنگ اسلامی‌اروپا را تأسیس کرد. سید به مدت 5 سال سفیر‌ایران در کشور واتیکان و سپس رئیس دفتر حافظ منافع ایران در مصر از سال 2001 تا 2004 بود. پس از بازگشت به ایران، به‌عنوان مشاور وزیر امور خارجه، دکتر علی اکبر ولایتی، انتخاب و پس از مدتی مشاور و استاد در دانشکدۀ حقوق دانشگاه تهران شد. مرحوم خسروشاهی در بسیاری از کنفرانس‌های اسلامی بین‌المللی پیش از انقلاب و پس از آن؛ از جمله: کنفرانس وزیران امور خارجۀ کشورهای اسلامی در قاهره شرکت کرد. ایشان عضو مجمع بین‌المللی تقریب مذاهب اسلامی و مؤسس گروه دوستی ایران و مصر نیز بود. وی تلاش‌های بزرگ و عالمانه‌ای در عرصۀ وحدت میان مسلمانان شیعه و اهل‌سنت داشت. کتاب‌های قصةالتقریب (داستان تقریب و وحدت)؛ محطات من أفکار و حیاة الشیخ محمدتقی القمی (مقاطعی از زندگی و اندیشه‌های علامه محمدتقی قمی)؛ فی سبیل الوحدة و التقریب (در مسیر وحدت و تقریب مذاهب)؛ أهل‌البیت فی مصر (اهل‌بیت ـ علیهم‌السلام ـ در مصر) و عبد الله بن سبا بین الواقع و الخیال (عبد الله بن سبا؛ واقعیت یا توهم؟)؛ چهار اثر قلمی وی به زبان عربی در این زمینه هستند. ایشان همچنین تعدادی از کتاب‌های سیدقطب را به زبان فارسی ترجمه کرده است. تحقیق آثار کامل سید جمال‌الدین اسدآبادی از تلاش‌های علمی‌دیگر آن مرحوم است. او مرد با اخلاصِ جنبش‌های اسلامی، دارای فرهنگ و دانش گسترده‌ای بود. مرحوم خسروشاهی به چندین زبان مسلط بود: زبان ترکی به‌عنوان زبان مادری، زبان فارسی، زبان رسمی وطنی، زبان عربی به‌عنوان زبان پژوهش‌ها و مطالعات اسلامی در حوزۀ علمیه و زبان انگلیسی و ایتالیایی که به اقتضای فعالیتش در ایتالیا و کشورهای غربی بر آنها تسلط داشت.
«یوسف ندا»، مسئول سابق بخش روابط بین‌الملل جماعت اخوان‌المسلمین مصر، در بخش دوم مصاحبه‌اش با برنامۀ «شاهدٌ علی العصر» (شاهد عینی رویدادهای روز) در شبکۀ الجزیره، از مرحوم خسروشاهی تجلیل کرده و در مورد ایشان گفته است: «...ایشان از مخلص‌ترین مردان جنبش اسلامی، نه فقط در میان ایرانی‌ها، بلکه در کل دنیا شمرده می‌شود». مرحوم خسروشاهی در سال 2006 مقاله‌ای را به مناسبت یکصدمین سالگرد تولد شیخ حسن البنا، پایه‌گذار جماعت اخوان‌المسلمین نوشت. عنوان مقاله «میلاد نور» بود. ایشان در کتاب فی سبیل الوحدة و التقریب فصلی را به تمجید از تلاش‌های اخوان‌المسلمین در موضوع تقریب اختصاص داده است. مرحوم خسروشاهی در زمان بیماری «عمر تلمسانی» (1904-1986م)، سومین رهبر یا مرشد عام گروه اخوان‌المسلمین، به ملاقاتش رفته و وفاتش را در روزنامۀ اطلاعات ایران تسلیت گفت. خسروشاهی بر اساس بیانیۀ وزارت بهداشت و خبرگزاری‌های رسمی ایران، در بیمارستان «مسیح دانشوری» تهران در اثر ابتلا به بیماری جدید کرونا در سن 82 سالگی درگذشت. روحش شاد.