به قلم: محمد ترکمان
سند جدید، نامه‌ای است از مرحوم آیت‌الله کاشانی به سر لشکر کوپال، رئیس شهربانی کل کشور، در تاریخ نیمه‌ی خرداد 1331 مبنی بر این که زرتشتی‌ها از ملل متنوعه و از افراد ایرانی اصیل هستند که باید نسبت به انجام تقاضاهای مشروع آنان عطف توجه گردد.
آیت‌الله کاشانی در این مکتوب، از وفاداری و خدمتگزار زرتشتی‌ها نسبت به کشور نیز تجلیل کرده است.
آنچه در این سند بیش از همه قابل توجه و تقدیر است، توجه آیت‌الله کاشانی به ضرورت حفظ وحدت ملّی و دلگرمی صاحبان مذاهب به حفظ حقوق اساسی آنان در زادگاه خود ایران است. تاریخ دو قرن اخیر جهان تحت سلطه، شاهد صادقی است بر کوشش‌های استعمارگران که از هیچ اقدامی، هرچند غیرانسانی، برای ایجاد بدبینی و افشاندن تخم نفاق و کدورت در میان اقوام و مذاهب مختلفی که در یک واحد سیاسی زندگی می‌کنند، خودداری نکرده‌اند تا به اهداف شوم خود که عبارت است از تضعیف و تجزیه و غارت و چپال کشورهای مذکور، دست یابند. تنها با برخورد صحیح و منطقی و برخاسته از موضع رحمت و پافشاری بر حفظ وحدت ملّی است که می‌توان سد راه استعمارگران در سوءاستفاده از تفاوت‌های قومی و مذهبی گردید.
در تاریخ معاصر ایران بارها اتفاق افتاده است که عالمان دینی به هنگام مشاهده‌ی دست‌های مرموزی که در صدد ایجاد خصومت‌های مذهبی و تحریک و تهییج عوام برای دستیابی به آمال نامشروع خود بوده‌اند، بدون هیچ گونه تعللی به دفاع از امنیت و آسایش و پاسداری از حقوق ملل متنوع ساکن کشور پرداخته‌اند و توطئه‌های دشمنان کشور و مردم آن را نقش بر آب ساختهاند. در همین خصوص، به عنوان نمونه می‌توان از تلگراف تشکر انجمن ناصری زرتشتیان یزد در شوال 1324 هـ. ق به آقایان سید محمّد طباطبایی و سید عبدالله بهبهانی و حاج شیخ فضل الله نوری به دلیل اقدامات ایشان در حفاظت و صیانت از حقوق زردتشتی‌های یزد یاد کرد. (1)
مکتوب آیت‌الله کاشانی به سرلشکر کوپال نمونه‌ای دیگر از مساعی مذکور است که متن آن را در ذیل ملاحظه می‌فرمایید:
31/3/15
تیمسار سرلشکر کوپال، رئیس محترم شهربانی کل کشور، دام اقباله
پس از سلام، عرض می‌شود جماعت زرتشتیان ایران اظهار می‌دارند که آموزشگاه شهربانی جوانان آنها را برای تحصیل در آموزشگاه شهربانی به نام ملل متنوعه نمی‌پذیرد. در صورتی که زردتشی‌ها از افراد ایرانی اصیل هستند و اقتضا ندارد آنها را در ردیف افراد ملل متنوعه‌ی خارجی قرار داد. به نظر این جانب هیچ مانعی ندارد که آنها را در آموزشگاه بپذیرند، مخصوصاً این که این جماعت همه وقت نشان داده‌اند که نسبت به کشور وفادار و خدمتگزار[ند] و در ایرانی بودن و اصیل بودن آنها شبهه و تردیدی نیست. توجه جنابعالی را در انجام منظور انتظار دارد.
ایام به کام باد
سیدابوالقاسم کاشانی
لازم به تذکر است که اقدام فوق، تحت عنوان «در آستانه‌ی تحول» در مجله‌ی هوخت منتشره از سوی جمعی از زرتشتی‌ها به قلم «فرهنگ مهر» به شرح ذیل قدردانی و تشکر شده است:
«نمونه‌ی بارز موضوع، شرکت جوانان زرتشتی در آموزشگاه شهربانی است. چندی قبل شنیدم که آیین نامه‌ی جدید آموزشگاه شهربانی حق ورود به کادر افسر شهربانی [را] از ایرانیان غیر مسلمان سلب نموده بود. پس از اینکه جوانان زرتشتی داوطلب خدمت در دستگاه پلیس، جریان این بی‌عدالتی را به استحضار مقامات مربوطه به حضرت آیت‌الله کاشانی می‌رسانند، معظم له و مقامات مربوطه دستور رفع این تبعیض را می‌دهند. این باید اطمینان امیدبخشی باشد که برادران ما در هر موقع با طیب خاطر حاضرند از حقوق برادران زرتشتی خود حمایت و پشتیبانی کرده و ما را در آغوش پرمهر خود تقویت کنند.
بانیان نهضت امروز ایران می‌دانند که سیاست «جدایی بینداز و حکومت کن» باید یک بار برای همیشه از سرزمین ما برافکنده شود...» (2)*
-------------------------------------------------------------------------------
1. روزنامه مجلس، ش 8، (22 شوال 1324 ق).
2. مجله هوخت، دوره سوم، شماره 7، سال 1331.
*. «تاریخ معاصر ایران»، ج 1، صفحه 172- 174، 1368.