سابقه آشنایى
با محمد نخشب، مانند بقیه برادران، بعد از كودتاى 28 مرداد بیشتر آشنا شدم. جمعیت یا حزب آزادى مردم ایران، كه توسط او و دوستانش تأسیس شده بود، در سازمان «نهضت مقاومت ملى» شركت داشت و روى همین اصل، دیدار با نخشب تا دستگیرى وى توسط فرماندار نظامى ادامه داشت...
در مراحل قبلى، نخشب مانند دیگر دوستان، به مسجد هدایت مى آمد و در بعضى از نشست ها و مراسمى كه از طرف «انجمن هاى اسلامى دانشجویان» برگزار مى شد، حضور مى یافت و همزمان خود اهل تحقیق، مطالعه، قلم و كتاب بود و علاوه بر مقالات بسیار، رساله هایى نیز درباره مسائل مهم روز، منتشر مى ساخت كه از لحاظ محتوا بسیار باارزش و از لحاظ چاپ و كیفیت ظاهرى نیز همطراز نشریات حزب توده و حزب نیروى سوم خلیل ملكى بود... این رساله ها از سوى «انتشارات شیوه نو» منتشر مى گردید و نخستین رساله آن «انسان مادى» بود كه چاپ اول آن در اوایل سال 1330 انتشار یافت و چاپ دوم آن با تغییر نام: «بشر مادى» در آبان ماه همان سال به چاپ رسید.
در یكى از دیدارها، ضمن تشكر و تقدیر از محمد نخشب به علت اقدام به نشر رساله هاى ارزشمند و ایدئولوژیك، از او خواستم كه نسخه اى از همه رساله هاى خود را كه در اختیارم نبود، به من اهداء كند و او در سریع ترین وقت ممكن، مجموعه كامل رساله هاى خود را كه به نام هاى مستعار مانند: «سرسخت» چاپ مى شد، به اینجانب اهداء كرد.
... روزگار گذشت و در اوج مبارزات مردم مسلمان ایران و آستانه پیروزى انقلاب اسلامى، گروه هاى گوناگون سیاسى، به نشر ادبیات غربى و شرقى پرداختند و از همه بیشتر، جریان هاى چپ رنگارنگ، به تجدید چاپ تقریباً همه آثار ماركسیستى در زمینه هاى مختلف فلسفى، سیاسى، اجتماعى، فرهنگى و اقتصادى در تیراژهاى باور نكردنى پرداخته و به طور رایگان در اختیار نسل جوان انقلابى ایران قرار دادند...
در این میان، متأسفانه جریان ها و جناح هاى مذهبى، فاقد منابع فكرى و تئوریك به زبان روز بودند و ما به ناچار به تجدید چاپ آثار معدود و محدود پیشین خود و دوستانمان پرداختیم.
در این میان، آثار ارزشمند محمد نخشب، به نوبه خود كارساز بود و او با اینكه دیگر در میان ما نبود كه آثار و نتایج تلاش هاى خود و همكارانش را ببیند، اما آثار مكتوبش موجود بود كه من به نشر مجموعه كامل آنها ـ و طبق معمول با مقدمه اى كوتاه و با امضاى ابورشاد ـ در «قم» اقدام كردم كه مورد استقبال عجیب محافل و مجامع اسلامى قرار گرفت.
مقدمه كوتاه من بر مجموعه آثار او كه تحت عنوان كلى «بشر مادى» منتشر گردید، چنین بود:
به نام خدا
«محمد نخشب» انسان «سرسخت»، برادر «مبارز» و مسلمان «متعهّدى» بود كه همگام با دیگر برادران، در مبارزات ملى میهن اسلامى ما شركت داشت و به مثابه سربازى در صفوف نهضت ملى ایران، به نبرد همه جانبه اى برخاسته بود و به موازات كارهاى سازماندهى و تشكیلات، به نشر مجله تئوریك و ماهانه «براى ترقى ایران» و نشر رساله هاى آموزنده اى تحت عنوان كلى: «سلسله انتشارات شیوه نو» مى پرداخت...
... از این سلسله انتشارات متأسفانه فقط پنج نشریه منتشر گردید و با حوادث 28 مرداد، ادامه نشر آن ها مقدور نشد و «نخشب» هم تحت تعقیب قرار گرفت... و سپس فرارى شد!
«نخشب» كه به حق، نام مستعار «سرسخت» و «مبارز» را براى خود انتخاب كرده بود، سال هاى مرارت بار «شكست» را پشت سر نهاد و به خارج از كشور رفت و با ادامه تحصیل و اخذ دكترا، توانست در قلب «سازمان ملل» مشغول كار شود و در راه یارى همه ملت ها، تا آنجا كه مى توانست، بكوشد...
... دو سال پیش «نخشب» ناگهان درگذشت و جاى بسى تأسف است كه اكنون در میان گروه برادران نیست، ولى بى تردید نام او، به خاطر كوشش هاى ارزنده اش همواره در خاطره ها زنده خواهد ماند.
«سلسله انتشارات شیوه نو» و مجله «براى ترقى ایران» ناشر اندیشه «سوسیالیسم بر پایه خداپرستى» بود و شما در لا به لاى سطور این كتاب، خواهید دید كه نویسنده ارجمند، سوسیالیسم منهاى «خداپرستى» را نمى پذیرد و اصالت را فقط در «سوسیالیسم متكى بر توحید» مى داند...
... و امروز به علت ضرورت نشر كتاب هاى آگاهى بخش و براى گرامی داشت یاد برادر ارزنده اى كه دیگر در میان ما نیست و به عنوان ادامه راه اسلامى او، هر پنج رساله را یكجا منتشر مى سازیم.
معرفى یكایك رساله هاى گردآمده در این مجموعه ضرورتى ندارد و از نام آنها، مى توان به محتوای شان نیز پى برد. نام هاى: 1ـ بشر مادى؛ 2ـ نزاع كلیسا و ماتریالیسم؛ 3ـ حزب چیست؟؛ 4ـ ایران در آستانه یك انقلاب اجتماعى؛ 5ـ فرهنگ واژه هاى اجتماعى، مى تواند به خوبى بازگوكننده محتواى كتاب ها باشد.
در چاپ این مجموعه، ترتیب چاپ اول رساله ها مراعات نشده بلكه اهمیت مطالب، در تقدم یا تأخر آنها مورد نظر بوده است.
امید كه مورد قبول برادران عزیز قرار گیرد.
قم ـ شعبان 1398 هـ
ابورشاد