استاد خسروشاهی؛ پیشگام تقریب و وحدت جهان اسلام

مراسم بزرگداشت مقام علمی و فرهنگی حجت‌الاسلام والمسلمین سیدهادی خسروشاهی، امروز یکشنبه، ۵ بهمن‌ماه به صورت مجازی و با سخنرانی حسن بلخاری؛ رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، محمدجواد ظریف؛ وزیر امور خارجه، سیدجمال‌الدین دین‌پرور؛ دبیرکل بنیاد بین‌المللی نهج‌البلاغه، محمدجواد حجتی‌کرمانی؛ محقق و پژوهشگر تاریخ و فرهنگ اسلامی، سیدمحمود دعائی؛ مدیرمسئول روزنامه اطلاعات، محمدمهدی جعفری؛ نماینده دوره اول مجلس شورای اسلامی و استاد دانشگاه شیراز و سیدمحمود خسروشاهی؛ فرزند استاد فقید و مدیر مرکز بررسی‌های اسلامی برگزار ‌شد.

در ادامه متن سخنان محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه را می‌خوانید؛

یکسال از درگذشت غریبانه و مظلومانه استاد عزیز، مرحوم سیدهادی خسروشاهی، همکار خوب ما در وزارت خارجه گذشت و من یکبار دیگر این مصیبت بزرگ و جانکاه را خدمت خانواده مرحوم استاد و خدمت دوستان ایشان، همرزمان ایشان، شاگردان ایشان و علاقه‌مندان به ایشان تسلیت عرض می‌کنم. صد حیف که استاد رفتند و بیشتر حیف که در زمانی رفتند که امکان تقدیر مردم قدرشناس ما از زحمات ایشان در مراسم تشییع جنازه و بزرگداشت ایشان وجود نداشت و این غمی است که بر دل همه ما از زمان درگذشت مرحوم استاد سیدهادی خسروشاهی باقی مانده است.

ایشان از همکاران خوب و برجسته وزارت امور خارجه بودند، چه در دوران مسئولیت در واتیکان و چه در دوران مسئولیت در قاهره، با تلاش فراوان و با بینش بسیار عمیق و انقلابی، مسئولیت خود را انجام دادند و سابقه درخشانی از خود در وزارت امور خارجه و اصولا در بحث نهضت‌های اسلامی باقی گذاشتند.

پیشگام تقریب و وحدت جهان اسلام

استاد از پیشگامان تقریب و وحدت جهان اسلام بودند، به عنوان کسی که به مرحوم سیدجمال‌الدین اسدآبادی عشق می‌ورزید و ایشان را به عنوان یک نمونه تلاش برای وحدت اسلامی و برای بیدار کردن جهان اسلام می‌شناخت. استاد خسروشاهی در همه زمینه‌ها هم در معرفی نهضت اسلامی در داخل ایران و هم در معرفی ایران اسلامی در جهان اسلام و حتی در دوران مسئولیتشان در واتیکان به جهان مسیحیت تلاش فراوانی نمود.

آثار ارزشمند استاد خسروشاهی در قبل از انقلاب برای همه کسانی که علاقه‌مند به نهضت اسلامی بودند، آثار بسیار گرانقدر و با ارزشی بود و جوانان این کشور را در کنار مرحوم شریعتی با دیدگاه‌های اسلامی آشنا می‌کرد و از طرفی در بعد از انقلاب، نهضت‌های اسلامی جهان عرب و جهان اسلام را شناخت و به شناساندن آنها به داخل کشور پرداخت. یک دید بسیار روشن‌بین و روشنگر نسبت به این نهضت‌ها و نسبت به این حرکت‌های اسلامی مثل اخوان‌المسلمین و در حقیقت داشتن یک دید واقع‌بین داشت که نقاط قوت اخوان‌المسلمین را به خوبی می‌دید.

مقبولیت در بین گروه‌های اسلامی

همینطور نقاط ضعف اخوان را با یک دید مشفقانه و برادرانه مشاهده و بیان می‌کرد و حتی تذکر می‌داد به رهبران این گروه‌ها که ایشان را به عنوان یک شخصیت فرهیخته و یک انقلابی وارسته و یک مبارز برای وحدت اسلامی به خوبی می‌شناختند و حتی نقدها و انتقادهای ایشان را نیز قبول می‌کردند و می‌شنیدند.

از معدود افرادی بودند که در سلک دیپلماسی می‌توانست با اقشار مختلف جوامع اسلامی ارتباط برقرار کند. با حوزه‌های دینی، با گروه‌های سیاسی با انقلابیون و با کسانی که الزاماً همراه و همفکر ایران نبودند، ولی مرحوم استاد خسروشاهی را به عنوان یک شخصیت فرهیخته و یک انقلابی و مبارز که سابقه دیرینه‌ای هم در این حوزه داشت، می‌شناختند.

جای استاد سیدهادی خسروشاهی همواره در وزارت امور خارجه خالی خواهد بود، ولی یادگارهایی که از ایشان در تألیفات و راهنمایی‌ها و نصیحت‌هایی که به بنده و همکارانم داشتند، همواره در خاطر ما و همه دوستان ما در وزارت امور خارجه و به واقع در جامعه نخبگی ایران و جهان اسلام همیشه زنده و پرفروغ خواهد بود. خداوند ایشان را با اجداد طاهرینشان محشور بفرماید و به خانواده محترم ایشان صبر و اجر عنایت کند.